Sporcuların Temel Psikolojik İhtiyaçlarının Tatmini ve Engellenmesinin Ölçülmesi: Ölçek Uyarlama Çalışması

dc.contributor.author Sarı, İhsan
dc.contributor.author Ersöz, Gözde
dc.contributor.author Aşçı, F. Hülya
dc.contributor.author Urfa, Osman
dc.date.accessioned 2025-04-11T19:35:04Z
dc.date.available 2025-04-11T19:35:04Z
dc.date.issued 2022
dc.department Fenerbahçe University en_US
dc.department-temp Tanımlanmamış Kurum,Fenerbahçe Üniversitesi,Fenerbahçe Üniversitesi,Marmara Üniversitesi en_US
dc.description.abstract Bu araştırmanın amacı, Sporda Psikolojik İhtiyaç Durumları Ölçeği’nin (SPİDÖ) Türkçe versiyonunun geçerlik ve güvenirliğinin test edilmesidir. Ölçek, sporcuların algısına göre spor ortamında temel psikolojik ihtiyaçlarının ne derece tatmin edildiğini ve engellendiğini ölçmektedir. Çeviri geri çeviri süreci tamamlandıktan sonra, 317 erkek ve 272 kadın olmak üzere toplam 589 sporcu (X̄yaş=19.34±4.70) araştırmaya katılmıştır. Veri toplama araçları olarak kişisel bilgi formu, Sporda Psikolojik İhtiyaç Durumları Ölçeği, Sporda Güdülenme Ölçeği II, Sporda Temel İhtiyaçlar Doyum Ölçeği ve Sporcu Tükenmişlik Ölçeği kullanılmıştır. Yapı geçerliği için R programı ile (lavaan paketi) doğrulayıcı faktör analizi (DFA) yapılmıştır. Ölçeğin yakınsak ve ıraksak geçerliği, ortalama açıklanan varyans (AVE), bileşik güvenirlik (CR) ve Pearson Çarpımlar Moment korelasyon katsayıları ile incelenmiştir. Güvenirliğin değerlendirilmesi için Cronbach alfa ve bileşik güvenirlik katsayıları hesaplanmıştır. DFA sonucuna göre; ölçeğin orijinal İngilizce versiyonunu oluşturan 29 madde ve 6 boyut Türkçe versiyonda da aynı yapıdadır ve model uyum indeksleri kabul edilebilir düzeydedir (χ2/sd=2.99, RMSEA=.068, SRMR=.065 ve CFI=.918). Ayrıca, cinsiyet, yaş ve spor türüne göre kısmi ölçme değişmezliği sağlanmıştır. Yakınsak ve ıraksak geçerlik için yapılan analizlere göre Sporda Psikolojik İhtiyaç Durumları Ölçeği’nin alt boyutlarından elde edilen puanlar hali hazırda kullanılan geçerli ve güvenilir ölçme araçları ile negatif ve pozitif anlamlı ilişkiler göstermiştir. Alt boyutlara ait AVE, bileşik güvenirlik ve Cronbach alfa katsayıları da kabul edilebilir sınırlar içindedir. Elde edilen tüm bulgular Sporda Psikolojik İhtiyaç Durumları Ölçeği’nin Türkçe formunun yapı geçerliğini, yakınsak ve ıraksak geçerliği, güvenirliği ve ölçme değişmezliğini sağladığını göstermektedir. Araştırmadan elde edilen bulgular doğrultusunda, ölçeğin sporcuların temel psikolojik ihtiyaçlarının tatmini ve bu ihtiyaçların engellenmesini değerlendirmek amacı ile kullanılabilir olduğu söylenebilir. en_US
dc.identifier.doi 10.17644/sbd.999376
dc.identifier.endpage 104 en_US
dc.identifier.issn 1300-3119
dc.identifier.issn 2667-6672
dc.identifier.issue 2 en_US
dc.identifier.scopusquality N/A
dc.identifier.startpage 85 en_US
dc.identifier.trdizinid 1121900
dc.identifier.uri https://doi.org/10.17644/sbd.999376
dc.identifier.uri https://search.trdizin.gov.tr/en/yayin/detay/1121900/sporcularin-temel-psikolojik-ihtiyaclarinin-tatmini-ve-engellenmesinin-olculmesi-olcek-uyarlama-calismasi
dc.identifier.uri https://hdl.handle.net/20.500.14627/988
dc.identifier.volume 33 en_US
dc.identifier.wosquality N/A
dc.language.iso tr en_US
dc.relation.ispartof Spor Bilimleri Dergisi en_US
dc.relation.publicationcategory Makale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı en_US
dc.rights info:eu-repo/semantics/openAccess en_US
dc.subject Eğitim en_US
dc.subject Eğitim Araştırmaları en_US
dc.subject Spor Bilimleri en_US
dc.subject Psikoloji en_US
dc.title Sporcuların Temel Psikolojik İhtiyaçlarının Tatmini ve Engellenmesinin Ölçülmesi: Ölçek Uyarlama Çalışması en_US
dc.type Article en_US
dspace.entity.type Publication

Files