Browsing by Author "Ustun, Berkay"

Now showing 1 - 4 of 4

Citation - WoS: 0
Citation - Scopus: 0
A Micrology of Pattern Recognition in Philip K. Dick's a Scanner Darkly
(Istanbul Univ, Fac Letters, 2023) Üstün, Berkay; İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü
This article is a conjointly formal and thematic inquiry dedicated to unpacking the internal coherence of Philip K. Dick's A Scanner Darkly (1976). Organized around the unifying problem of pattern recognition, the article clarifies the deep congruence that exists between the seemingly unrelated imaginary technologies of the novel, used on both sides of the central demarcation that divides the identity of its protagonist: law enforcement and the trade in controlled substances. While it benefits from concepts designed to investigate science fiction as a genre, it also brings in discourses developed to make sense of media technologies in the real world. Guarding against the danger of eclipsing the text under information about the media historical context, this article allies media theory with narrative analysis and relies on "micrology" as a strategy of selective close reading following the logic of detection, recognition, and the failures thereof in the novel. This manner of inquiry allows me to specify the nature of pattern recognition as a lost capacity in the narrative arc, tracking the problems of information theory and the decline of cognitive capacities, as well as demonstrating their immanence to a single complex of ideas. In this sense, what belongs to intellectual history in the following discussion, is subject to the requirement that it makes the technological and psychological aspects of the narrative more intelligible and respond to the unique challenges of its combination of estranging world-building and all too familiar countercultural tropes.
Savaş Sonrası Amerikan Estetik Kuramında Gestalt’tan Örüntüye Geçiş: Rudolf Arnheim ve György Kepes’in Çalışmaları
(2023) Ustun, Berkay
Bu makale örüntü olarak bilinen kavramın ortaya çıkardığı estetik sorunları tanımlamaya çalışıyor ve bu projede karşısında iki rakip kavram çerçevesi ya da kuram buluyor: Gestalt psikolojisi ve enformasyon teorisi. İkinci Dünya Savaşı sonrası Amerikan sanat kuramı ve teknoloji kültürünü bağlam olarak alarak, Rudolf Arnheim ve György Kepes’in metinleriyle eleştirel bir diyaloğa girişiyor. Makale iki kuramcının da tanığı oldukları bilişim alanındaki ve veri temelli bilgi kuramlarındaki ilerlemelerle (makine öğrenmesi dâhil olmak üzere) ciddi bir hesaplaşmaya girdiklerini gösteriyor. Felsefi sorunlara vurgu yaparak örüntünün temelinde yatan soyutlama meselesinin, zamansallığın ve öznellik boyutunun üzerine eğilirken, temel karşıtlıklar olan ayrık ve bütünsel kodlama ile nitelik ve niceliğin oyununa da dikkat çekiyor. Son olarak, Kepes’in sanat ve bilim arasındaki ilişkilere müdahalesinden yola çıkarak, örüntü sorununu bilim tarihi alanında yürütülen nesnellik tartışmaları bağlamına yerleştiriyor, bu noktada da Lorraine Daston ve Peter Galison’ın; ama özellikle de Donna Haraway gibi yazarların önemli çalışmalarından yararlanıyor.
Seni Gırtlaktan Seviyorum: William S. Burroughs’un Yapıtında Sesaltı Konuşma ve Bozulmuş Özduyum
(2023) Ustun, Berkay
Amerikalı yazar William S. Burroughs’un yapıtını baştan başa kateden sesaltı konuşma kavramı istemsiz bir biteviyelik ile tanımlanır. Burroughs kavramı davranışçı psikolog John B. Watson’ın 1920 ve 1930’larda yaptığı ve düşünmeyi konuşma ve gırtlaktaki tezahürleri üzerinden açıklama gayretindeki çalışmalarından ödünç alır. Bu vizyonu benimser gibi olsa da yazar sessizliğin imkansızlığına dayanan bir tâbi olma haline vurgu yaparak sesaltı konuşma kavramına daha pragmatik ve deneysel bir yaklaşım getirir. Burroughs bu tarif edilmesi zor dil pratiğini ve ona dair söylemi mimetik bir müdahalenin nesnesi kılar ve “kesme” dahil biçimsel deneylerini sesaltı konuşmanın kayıtları haline getirir; amaç sesaltı konuşmayı ivmelendirip en aşırı sonuçlarına vardırarak zorlantılı niteliğini etkisiz kılmaktır. Bu deneyler tâbi olma halini ortadan kaldırmak yerine yeniden üretir gibi olunca, Burroughs başka yaklaşımların imkanını sorgular: Bu sefer organizma ve evrim anlatı malzemesi olacak ve insan gırtlağı türlü işlevleriyle Burroughs’un söyleminin merkezine yerleşecektir. Böylece Burroughs’un yapıtı felsefi ve antropolojik yankıları olan zengin bir dizi “organolojik” soruşturmaya açılacaktır. Örneğin, Deleuze ve Guattari gibi felsefeciler Burroughs’un eserinde “organsız beden” kavramı için bir kaynak ve esin buluyorken, fenomenolojinin de sesaltı konuşma kavramına taze bir kavrayış getirebileceği görülecektir. Özetle, bu makale kökeninde davranışçı bir kavram olan sesaltı konuşma kavramının Burroughs’un eserinde çok katmanlı bir yapısı olduğunu ve eleştirel bir söylemin yanı sıra kesme, “routine” gibi biçimsel deneyleri ve evrime yönelik spekülasyonu da harekete geçirdiğini gösterir.
Citation - WoS: 0
Citation - Scopus: 0
Speculative Fiction and Pattern Recognition: Narrative Models for a Retrained Intuition
(Rector Ciu Cyprus int Univ, 2023) Üstün, Berkay; İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü
The notion of pattern recognition emerged in the late 1950s as an extension of advances in cybernetics and information theory. From the start, authors of science fiction and speculative fiction narratives made their own explorations of the concept, taking it to fields and extremes not predicted by the state of development of pattern recognition technologies. I argue that a pair of these narratives provide opportunities to observe the development of a public understanding of, and imaginaries deriving from, a vision of perception geared toward patterns, arrangements, and configurations that involve historical change. More specifically, these narratives stage questions of historical meaning and intuitive grasp of patterns of consumer behavior by modifying the notion they borrow from computational research through the intermediary of media theory. A second goal of the article is to examine literary history by taking the relevant works of Brunner and Gibson as favorable cases for observing the beginnings and transformations of the reception of pattern recognition concept by speculative fiction. The common reference they make to historical concretion serves as a constant across their differences here. Both fictions seem to stage the possibilities of pattern literacy as a human capacity that includes but is not reducible to one of its most famous and problematic avatars, which is that of a sense of conspiracy, belief gone awry, and/or paranoia (which, according to Fredric Jameson, is the "poor person's cognitive mapping''). Methodologically relying on a combination of media theory and close readings, the goal here is to ascertain whether such fictions constitute viable cases for a "pattern recognition from below", as distinct from a data-intensive pursuit. In this sense, this study neither constitutes an intellectual history of pattern recognition that reduces the object of its study to mere accouterments of context nor simply a close reading of each of the texts on their own terms. It is a comparative exercise that aims to gain surplus of historical and textual intelligibility through the juxtaposition of its chronologically distant narratives. From different angles, the two close readings treat the same core problem of the possibility to retain an affirmative approach to the historical-morphological possibilities inherent in pattern recognition and not consign it to an "ideology" of the information society. Keywords: Concrete, abstract, pattern recognition,